عکاسی معماری اهمیت بسیاری در بین معماران داره. مثل دفترچه یادداشتی می‌مونه برای ثبت نکاتی که در ساختمان‌های مختلف می‌بینیم. عکاسی معماری در 110 شاخه‌ی مختلف عکاسی یکی از متفاوت‌ترین انواعه. تفاوت این نوع عکاسی معمولا در هدف عکاس هست.
در این تاپیک به چکیده‌ی آموزش عکاسی معماری می‌پردازیم.

عکس معماری چیست؟
عکس معماری عکسیست که در آن سوژه نمای بیرونی، نمای داخلی، جزئیات ساختمان،‌ معماری محوطه، پل‌ها، مجسمه‌ها ، نورپردازی و مبلمان است. هر عکسی که موضوع آن اهمیت کاربردی یا زیبایی شناختی معماری و دیزاین معماری باشد شامل این نوع عکاسی است.
هدف از عکاسی معماری چیست؟
اصولا هدف از این عکاسی ذخیره‌سازی نکات با ارزش و‌ ثبت بنا در لحظات خاص است.
ـــ
دوربین:
اصولا دوربین‌ها از دسته‌های مختلفی تشکیل می‌شوند . ولی مهمترین این دسته‌ها compact و SLR ها هستند:
- دوربین‌های کامپکت از اندازه‌ی کوچکتری ساخته شده‌اند لنز غیر قابل تغییری دارند و دارای قیمت کمتری هستند. از یک مانیتور LCD و یا LED بهره می‌برند(LIVE VIEW). صدای کمتری تولید می‌کنند.


- دوربین‌های SLR یا D-SLR ها (تک عدسی انعکاسی- (single lens reflection دوربین‌های حرفه‌ای با اندازه‌ی به مراتب بزرگتر و سنگین‌تر هستند. بدنه و لنز قابلیت جا به جایی دارند. دارای یک چشمی هستند . و اغلب مانند دوربین‌های کامپکت دارای LIVE VIEW می‌باشند. اغلب بخاطر استفاده از شاتر پرده‌ای صدای بیشتری تولید می‌کنند. این دسته از دوربین ها معمولا دارای هزینه‌ی بسیار زیادی هستند.


دوربین‌های کامپکت صدای کمتری دارند وزن کمتری دارند و حمل آسانتری دارند و در عکاسی با این دوربین‌ها کمتر از دوربین‌های SLR دچار مشکل مجوز می‌شین. از طرفی بخاطر ثابت بودن لنز با محدودیت‌های زیادی رو به رو هستین. و اغلب دارای آپشن‌های کمتری هستند.
دوربین‌های SLR به شخص اجازه‌ی تعویض لنز، استفاده از امکاناتی مثل هود و سه پایه‌های مناسب رو می‌ده. کیفیت بالایی داره. در ایزو‌های بالا با افت کیفیت کمتری رو به رو می‌شه. و... اما وزن زیادی داره. هزینه‌ی بالایی داره. و اغلب هم عکاسی با استفاده ازش نیاز به مجوز داره.
هر دو مدل این دوربین‌ها خوب هستند و اغلب عکاس‌های حرفه‌ای از هر دو یکی دارند. اما برای استفاده‌ی آماتور سلیقه‌ای هست.
سه پایه : اغلب برای عکاسی معماری با توجه به نداشتن محدودیت وقت سه پایه توصیه می‌شه تا عکس‌ها با کیفیت بالاتر و لرزش کمتر گرفته بشه.

لنزها
لنزها اصولا یکی از قسمت‌های اصلی دوربین محسوب می‌شن. درواقع سومین عضو دوربین در مراحل تدریجی اختراعش لنز بوده. ( دومی دیافراگم و اولی اتاق تاریک ) . لنز‌ها نوع‌های مختلفی دارند . اما همه‌ی آنها از دو دسته‌ي اصلی zoom و prime تشکیل شده‌اند.

لنزهای prime لنز‌هایی با فاصله‌ی کانونی ثابت هستند. یعنی قابلیت زوم ندارند. و عدد کانونیشان ثابت است مثلا 50. و بر خلاف تصور بخاطر کیفیت بسیار بالایشان قیمت بالاتری نسبت به لنز‌های zoom دارند.
لنز‌های zoom دارای فاصله کانونی متغییر و متفاوت هستند. یعنی قابلیت زوم کردن دارند و عدد کانونی متغیری دارا هستند. مثلا 60-30(سی-شصت خوانده می‌شود).(رنج فاصله‌ی این عدد از عدد نرمال در عموم مردم اصطلاحا زوم اپتیکال گفته می‌شود) این لنز‌ها نسبت به لنز‌های prime ارزانتر با کیفیت کمتر و حجیم‌ترند.
انتخاب این لنز‌ها به توانایی مالی، نوع پروژه، قابلیت حمل و شرایط محیطی بستگی دارد. اما اغلب عکاسان آماتور از لنز‌های zoom بخاطر راحتی استفاده و تفاوت قیمت قابل توجه استفاده می‌کنند.



لنزها از نظر زاویه‌ی دید به 3 دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند.
Normal : زاویه‌ی دید موثر چشم انسان 46 درجه است . لنز نرمال به لنز‌هایی می‌گویند که محیط و عناصر موجود در اون همانگونه که هست و مطابق چشم انسان باشه . عدد کانونی نرمال در دوربین‌های مختلف با توجه به اندازه‌ی صفحه‌‌ی سنسور متفاوت است و رابطه‌ی مستقیم دارد. ولی حدود 35 تا 55 می‌باشد.
Wide: به لنزهایی می‌گویند که فاصله‌ی کانونی آن کمتر از حد نرمالش باشد . با این لنز‌ها زاویه‌ی دید افزایش می‌یابد در نتیجه عناصر دورتر و کوچکتر از اون چیزی که هست به نظرمیاد. عمق میدان( وضوح عناصر در نقاط مختلف فضا) افزایش پیدا می‌کنه. این لنز‌ها به فضا حجم می‌ده.
Tele: به لنزهایی تله می‌گویند که فاصله‌ی کانونی آنها بیشتر از حد نرمالش باشه. زاویه‌ی دیدکاهش پیدا می‌:نه اشیا بزرگتر از اون چیزی که هست مشاهده می‌شه. محیط و عناصر موجود در آن نزدیکتر به نظر می‌رسه. در فضا فشردگی ایجاد می‌کنه و پرسپکتیو تخت بوجود میاره.
در بعضی از لنز‌های زوم مثلا 120-18 هر سه این حالت‌ها وجود داره.
لنزی وجود داره به اسم PC ( PRESPECTIVE CORRECTION) که نوعی لنز wide اصلاح شدست . و استفاده‌ی اصلیش در عکاسی معماریه. در این لنز خطوط عمودی کنار عکس عمودی دیده می‌شن و عمق میدان وضوح بیشتری رو دارا هستند. این لنز‌ها به صورت prime هستند.

ابزارهای‌ اولیه تعریف شد. اما ابزار از اهمیت بسیار کمتری نسبت به علم و دانش برخورداره. عکاس تا وقتی تکنیک؛ هنر و روح عکس رو به تسخیر در نیاره نمی‌تونه اثر مناسبی رو ارائه بده.
در مباحث تکنیکی از اونجایی که دنیای دوربین‌ها به طرز خارق العاده‌ای در حال تغییر و پیشرفته؛ ‌و چنان گستردست که من از قدرت توضیح لیست‌وار نکاتش عاجزم صحبتی به می‌ون نمی‌ارم. بهترین راه یاد گرفتن این اصول تکنیکی و فنی شرکت کردن در کلاس‌های عمومی و آشنایی با دوربین دیجیتال هست. (در مبحث عکاسی معماری دوربین آنالوگ هزینهٔ بسیار سنگینی رو داره.) در غیر این صورت دوستان در بخش عکاسی اطلاعات مفیدی رو گذاشتن.
چیزی که در این تاپیک قصد دارم بگم سوژه‌شناسی معماریه. منظورم ذکر کردن جزء به جزء نکات قابل عکس گرفتن نیست. بلکه افزایش قدرت تشخیص سوژه‌ها، زوایای مناسب، ترکیب بندی، ‌ کادربندی و... است.
سوژه ‌یابی در عکاسی معماری نسبت به سایر عکاسی‌ها بسیار اصولی‌تر هست. از این رو تمریناتی رو در نظر گرفتم که پس از انجامشون دیدتون بسیار قوی‌تر می‌شه.
مرحله به مرحله حجم‌شناسی، بافت نگاری، ترکیب بندی و کادر بندی رو مرور می‌کنیم. بعد به سراغ ترکیب این چهار اصل می‌ریم.
مرحلهٔ اول حجم شناسیه. در معماری حجم مهم‌ترین عنصر بصری هست. حجم می‌تونه تبدیل به خط نقطه یا سطح بشه.
جسم حجم از نقاط مختلف، اهمیت زیادی داره. همون طوری که وقتی طراحی می‌کنید باید بتونید دید پرندهٔ ساختمان و دید انسان رو تجسم کنید در عکاسی هم باید بتونید تمامی‌ زوایا رو به راحتی تجسم کنید. به طوری که به صورت ناخودآگاه بتونید زاویه‌ و فاصله‌ای رو بدست بیارید که به هدفتون برسید.
در بعضی عکس‌ها نیازه که عکس بی‌حجم باشه. اولین پیشنهادم برای این عکس‌ها اینه که در صورت دیافراگم رو ببندید (عدد رو افزایش بدین) و سرعت شا‌تر پایین بیارین. دومین پیشنهادم اینه که فاصلهٔ کانونی دوربین رو افزایش بدین و خودتون از جسم بیشتر فاصله بگیرید. (زوم کنید) معمولا حذف حجم برای نشان دادن دیوار نگاره‌ها و یا جاهایی هست که حجم تخت هست.
در بعضی دیگر از عکس‌ها نیاز به عکاسی با در نظر گرفتن حجم هست. در این صورت دیافراگم رو با توجه به نیاز باز کنید (عدد رو کاهش بدین) (دربعضی مواقع لازم هست که دیافراگم بسته‌تر بمونه؛ بعدا در این باره توضیح می‌دیم). و فاصلهٔ کانونی لنز رو کاهش بدین.

تمرین اول: در این تمرین زمان اهمیت بسیار زیادی داره. در این تمرین در عرض ۵ روز ۱۰ عکس از اتاق یا اجزاء بگیرید که سوژه حجمی باشه که حجمش مشخص باشه اما نشه ماهیت حجم رو تشخیص داد. به طور مثال عکس زیر:

توجه کنید که زمان و محدودیت فضا اهمیت بسیار زیادی داره. تمرین این عمل علاوه بر قدرت تشخیص حجم به تعیین زاویه و کنترل فاصلهٔ مورد نیاز کمک زیادی می‌کنه.
۷ نکته برای بهتر شدن عکاسی معماری
وقتی در یک شهر بزرگ زندگی کنید هر روز را با کشش عکاسی از ساختمان ها سپری می کنید. اما وقتی به این حس زیبا عمل می کنید در می یابید که چه عکس های ضعیفی از این المان های به ظاهر ساده گرفته اید. این پست قصد دارد تا شما را هر چند ناچیز در برآوردن آرزویتان کمک نماید.

عکاسی از ساختمان ها یعنی عکاسی از یک موضوع بی نهایت ساده با کمترین مشکل. اما در همین سطح هم عکاس باید بتواند خیلی از شرایط را تحت اختیار داشته باشد. چگونه؟

فاصله کانونی
شما با استفاده از یک زاویه بی نهایت گسترده( wide) خواهید توانست از هر آنچه که در اطراف تان می گذرد عکس بگیرید. این به شرطی است که شما از لنزهای واید بهره بگیرید. همه لنزهای زیر ۳۵ میلی متر که تمام سطح سنسور را تحت پوشش قرار می دهند خواهند توانست دست شما را برای هر مانوری باز بگذارند.
اگر شما وضعیت ثابتی را نسبت به سوژه انتخاب کنید، به گونه ای که فاصله تان تا ساختمان بیشتر از فاصله کانونی دوربین تان باشد، آن وقت باید انتظار داشته باشید که ماشین ها و آدم ها در کنار ساختمان هم در عکس تان جای بگیرند. در این صورت عکسی واقع گرایانه خواهید داشت. پس باید فاصله کانونی خود را با سوژه محاسبه کنید و از لنزهای واید ۱۲ تا ۳۵ میلی متر استفاده نمایید.

دوربین تان را ثابت کنید.
وقتی از سوژه های ساختمانی عکس می گیرید بایستی به این نکته توجه کنید که دستان و سر شما تا حدی بیشتر بالا نمی روند و هرچه دستان شما از بدن تان فاصله بگیرد شما کنترل کمی بر عملکرد خود دارید. پس بهتر است از سه پایه استفاده کنید وگرنه قید عکاسی معماری را بزنید.


عکاسی با مقادیر ISO پایین
وقتی دوربین خود را ثابت می کنید یعنی آنکه در زمینه نور دچار کمبود خواهید شد. پس بهتر است در چنین شرایط سختی برای اجتناب از اغتشاش یا noise، مقدار ISO را کاهش دهید. همچنین می توانید سرعت شاتر را بالا ببرید….

روزنه دوربین را ببندید.
باز هم می گویم، اگر دوربین خود را ثابت کنید آنگاه با سرعت بالای شاتر دیگر نیازی به باز بودن روزنه دوربین نخواهید داشت. باز بودن حداقلی روزنه در چنین شرایطی فقط به شما در انداختن یک عکس با افکت های هنری کمک خواهد نمود. با حفظ روزنه دوربین در محدوده f8 اشتباهات دوربین به حداقل رسیده وعمق میدان هم شما را برای جاودانه کردن یک عکس معماری فوق العاده راهنمایی خواهد کرد.

همگرایی خطوط
ما بیشترین رئالیسم را در عکاسی معماری داریم ، و این به دست نیامده مگر با حفظ خطوط عمودی موجود در ساختمان ها ( که معمولا با حفظ فاصله شما با سوژه ارتباط دارد). در بیشتر اوقات شما به راحتی نمی توانید این خطوط را همان طور که می بینید در عکس خود حفظ کنید. نگران نباشید. هر چه همگرایی خطوط در عکس شما کاهش یابد عکس شما بهتر خواهد بود.

وضعیت دوربین
وقتی از لنزهای واید در عکاسی معماری استفاده می کنید باید نگران پس زمینه و پیش زمینه عکس هم باشید. کلا لنزهای واید یک حالت پرسپکتیو به عکس می دهند. به این ترتیب شما باید وضعیت استقرار دوربین خود را به نحوی طراحی کنید که با حفظ عمق میدان و فاصله کانونی هم عکس خوبی بگیرید و هم اشتباهات تان کم باشد و هم حس دراماتیک صحنه را حفظ کنید. شاید لازم باشد فاصله کانونی دوربین خود را بیشتر از حد معمول محاسبه کنید.

همیشه سمت راست قرار بگیرید.
یک نکته توریستی: همیشه سعی کنید سوژه خود را در سمت راست دوربین خود قرار دهید. اینگونه هر کسی که عکس را می بیند به قدرت عکاسی شما پی خواهد برد.